N32 Algemene begraafplaats
In 1827 werd per wet verboden om naast of in de kerk te begraven, of in de bebouwde kom. Daarom kocht de gemeente Naaldwijk een stuk grond aan de Dijkweg, waar in 1829 de eerste algemene begraafplaats werd geopend. Deze bleek al in 1865 te klein te zijn, en werd opgeheven. Hier aan de Geestweg werd een stuk land gekocht van weduwe Koenekoop, voor de aanleg van een nieuwe, algemene begraafplaats.
Uitbreiding van de begraafplaats vonden plaats in 1867 en 1897. Ook in de 20e en 21e eeuw is de begraafplaats verder uitgebreid. De inrichting van de oude ingang van de begraafplaats is ontworpen als Engelse landschapstuin. Sinds de sluiting van de katholieke begraafplaats aan de Dijkweg, in 1971, vinden ook katholieken hier hun laatste rustplaats.
In het verleden werden de overledenen in en om de Oude Kerk in centrum Naaldwijk begraven. Echter, eind 18e eeuw komt er vanuit de overheid verzet tegen deze wijze van begraven, vanwege ruimtegebrek en in verband met de hygiëne. Op 7 augustus 1827 werd de verordening van kracht dat doden niet meer begraven mochten worden in kerken, kapellen of bedehuizen. De nieuw te stichten begraafplaats moest minstens 30 à 35 ellen buiten de bebouwde kom van een gemeente liggen.
Ten behoeve van de eerste algemene begraafplaats van Naaldwijk werd een stuk grond gekocht van Wouter van der Hoeven en Cornelis van Breemen. Op 17 januari 1829 werd daar de eerste dode begraven. Deze begraafplaats lag ongeveer op de plek waar nu het verzetsmonument staat, op de hoek van de Dijkweg en de Verdilaan. De begraafplaats was in 1865 aan uitbreiding toe, maar de gemeente kwam niet tot overeenstemming met verkopers. Toen werd een stuk grond aan de Geestweg gekocht van de weduwe W. Koenekoop. Hier is nog steeds de algemene begraafplaats van de gemeente Naaldwijk. Uitbreidingen vonden plaats in 1867 en 1897, en steeds weer, tot enkele jaren geleden.
Voormalige aula op de begraafplaats (1930 – 1967). Bron: Erfgoedwestland.nl
In 1930 werd de ingang van de begraafplaats versierd met een prachtig entreegebouw. Helaas werd dit in de jaren ’60 alweer omdat het te klein werd. Er werd voor een bedrag van 88.000 gulden een nieuwe aula gebouwd met twee wachtkamers, een ruimte voor 50 personen en een wachtruimte voor het personeel.
De katholieken hadden sinds 1828 een eigen begraafplaats aan de Dijkweg. In de jaren ´70 van de vorige eeuw werd deze te klein voor de aldoor groeiende parochie, en besloot men voortaan te begraven op deze algemene begraafplaats. Eerst in een aparte hoek, met gewijde grond, maar later gewoon tussen de andere graven.
Qua graven is er een eerbiedwaardige plek voor verzetsstrijders en geliquideerde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook is het graf van Jack Middelburg (1952-1984), ‘Westlander van de eeuw’ hier begraven.
Herbegrafenis van Piet Prins op 6 augustus 1945. Hij was verzetsstrijder in de Tweede Wereldoorlog. Bron: ErfgoedWestland.nl
Vanwege de bevolkingsgroei is in 2006 de begraafplaats sterk uitgebreid en is een nieuwe aula neergezet. De officiële ingang is in dat jaar ook naar de zandhaver verhuisd.
