D12 Boerderij Sophiahoeve
Gabriël Jacobsz. van der Kooij (1731-1803) heeft deze boerderij in de Groeneveldse polder in 1761 laten bouwen. Een steentje in de gevel van dit fraaie rijksmonument herinnert hieraan. In de twee eeuwen erna woonden hier leden van de familie Ammerlaan. Tot ver in de 20ste eeuw behoorde bij deze boerderij ongeveer 40 ha grasland, maar inmiddels heeft het grootste deel hiervan een tuinbouwbestemming gekregen. De boerderij zelf wordt alleen nog als woonbestemming gebruikt.
De boerderij heeft haar originele vorm met een omlopend rieten schilddak behouden. De aangebouwde stal is voorzien van een zadeldak met gebakken pannen. In de wagenloods is nog een tegeltableau uit de bouwtijd aanwezig. Daarnaast zijn er nog vele historische bouwkenmerken bij de raam- en gevelkozijnen bewaard gebleven. Naast de boerderij lag oorspronkelijk een grote vijverpartij met tuinen en boomgaarden. Deze landschappelijke elementen zijn allemaal verdwenen en hebben plaats gemaakt voor een ontsluitingsweg naar de achter de boerderij gelegen bedrijven.
Toen de boerderij in 1761 werd gebouwd had deze een fraaie oprijlaan die aan beide zijden met bomen was geflankeerd. Het gehele boerderijcomplex straalde stijl en klasse uit en moet toen al een pareltje in het open landschap zijn geweest.
Gabriël Jacobsz. van der Kooij was niet alleen boer, maar vervulde ook bestuurlijke en kerkelijke functies. Als kerkmeester liet hij in 1772 een nieuw schoolhuis in het kerkdorp bouwen. Zowel ´t Woudt als Den Hoorn vielen toen onder Hof van Delft. Van 1921 tot 2004 hoorde boerderij Woudtzicht 1 – sinds 1977 een rijksmonument – bij de gemeente Schipluiden. Op 1 januari 2004 ging het woonerf over naar de gemeente Westland (De Lier). Bij de boerderij is de originele Z-vorm behouden gebleven.
Na de dood van zijn vader in 1764 keerde dhr. Van der Kooij terug op de Hofwoning in ’t Woudt en in mei 1787 verkocht hij de boerderij met al het bijbehorende land aan Arie Ammerlaan (1741). Arie was afkomstig van de voormalige kasteelwerf Groeneveld, de historische boerenwoning die iets verderop in de Groeneveldse polder lag en waar nu nog steeds een nazaat van de familie Ammerlaan woont.
Het woonhuis en de stal, waarin een tweede woning is gebouwd, hebben een rieten dak. In het oorspronkelijke woonhuis zijn twee schoorstenen met originele tegeltableaus, waar in rookkamers de hammen werden gerookt. In de kelder stonden “petten“ (waterbakken), waarin de melk koel werd gehouden. Erboven was de deftige opkamer met een originele servieskast. Onder de houten vloer lagen in schelpenzand de originele plavuizen. Grenzend aan de stal was een knechtenkamer met twee bedsteden, die vanuit de stal via een ladder was te bereiken. De boerderij is heel lang bewoond geweest door leden van de fam. Ammerlaan. De nieuwe eigenaren noemden de boerderij in de vorige eeuw “de Sophiahoeve”.
