P38 Landbouwhuishoudschool St. Liduina en de Noorderhoek
In 1937 kocht de katholieke Vereniging tot bevordering van Land-, Tuinbouw- en Landbouwhuishoudonderwijs in het Bisdom Haarlem een groot stuk land – bij Julianastraat 5 – en opende daar in 1938 een school.
Dertien- en veertienjarigen werden daar in vele vakken onderwezen: voor huishoudelijk werk, voedingsleer, nuttige handwerken, koken, maar ook taal, rekenen, aardrijkskunde en geschiedenis, natuurkunde en godsdienst. Vanuit deze school organiseerde de L.T.B. tot in de wijde omtrek talrijke landbouwhuishoud-cursussen. In de oorlog werd het huishoudonderwijs stilgelegd. Mejuffrouw Lelieveld was directrice van deze school.
Van 1966 tot 1996 stond aan de A. J. van Reststraat een nieuwe huishoudschool met tien lokalen, deze werd later de Noorderhoek genoemd. Hier kozen leerlingen voor een verzorgende of een administratieve kant. De directeur van deze school was de heer Wensveen uit Wassenaar.
In het begin waren er nog niet veel leerlingen. De meeste meisjes gingen, als ze van de lagere school kwamen, zeker als het de oudste was in de meestal grote gezinnen, thuis werken. Ofwel gingen ze: Dienen, werken in andere gezinnen, sommige zelfs intern. Zij waren dan dag en nacht in dienst bij een Mevrouw. Een heel enkele keer ging een meisje -voor vele gezinnen te duur – naar de U.LO. of M.U.L.O. bij de zusters in Monster. Er werden in de Huishoudschool ook avondcursussen gegeven in koken, naaien en patroontekenen om zelf kleding maken, wat toen heel gewoon was.
In de oorlogsjaren stond het huishoudonderwijs verplicht stil. Er werd, omdat de Bartholomeusschool soms in beslag werd genomen, daar wel lager onderwijs gegeven. Na de oorlog werd het huishoudonderwijs weer opgepakt. De situatie was toen heel moeilijk, te weinig onderwijskrachten en veel leermiddelen waren verdwenen. Algemeen huishoudonderwijs werd toen gegeven door de dames Miltenburg en Van Gent. Patroontekenen en naailes door juffrouw De Jonge. Vakken als rekenen en Nederlands werden gegeven door meester Van Velzen en meester Verschoore, opeenvolgend hoofdmeesters van de St. Bartholomeus jongensschool. Godsdienst door deken G. Kuys en gymnastiek door meester G. Hersbach.
De heer Cor van Dijk (*1923) gaf cursussen die huisvrouwen een gelijkwaardige plaats in het bedrijf van hun echtgenoot zouden geven. Zodat het werkelijk hun beider bedrijf werd.
Door verlenging van het aantal verplichte schooljaren wilden de zusters van de Josefschool in 1949 een V.G.L.O.-school* beginnen. De zusters vroegen een vergunning om wat leslokalen te bouwen en gebruik te mogen maken van eigen lokalen. De school werd gesticht op 4 april 1949. Ook daar werd lesgegeven in koken, naaien en wassen.
* V. G. L. O. is Voortgezet Gewoon Lager Onderwijs
2 Augustus 1951. Diploma/ getuigschrift uitgereikt aan 15-16-jarigen. Zij poseren voor de ingang van de Huishoudschool aan de Julianastraat.
Diploma van de Landbouwhuishoudschool
In 1954 wilde het bestuur van de Huishoudschool in de Julianastraat het stukje grond, dat in optie was van de gemeente, gaan huren voor het bouwen van een broodnodige fietsenstalling en een tuin ten behoeve van het onderwijs. De grond was echter bestemd voor huizenbouw. Een klein stukje voor de fietsenstalling was mogelijk.
Toen de inspectrice in 1955 op bezoek komt vertelde zij; dit soort onderwijs biedt de meisjes zeer veel mogelijkheden voor hun latere leven. Gaan meisjes eerst naar de V.G.L.O.-school, dan blijft het huishoudonderwijs haar vreemd. Met het op de Huishoudschool behaalde diploma kunnen cursussen worden gevolgd voor specifiek vrouwelijke beroepen, zoals assistente in de Huishouding, Kinderverzorgster, Naaister, Gezinshulp, Verpleegster en Coupeuse. Men kan ook aan de vooropleiding beginnen van lerares in huishoudkunde, handwerken of nijverheidsonderwijs. Die mogelijkheden gaf het V. G. L. O. -onderwijs niet. In 1955 zou het gebouw aan de Julianastraat wat vernieuwingen ondergaan en kwam er modernere apparatuur.
Bij de gemeente kwam in juni 1959 een brief binnen met het bericht over de opheffing van de V.G.L.O.-school van de Jozefschool. De leerlingen van die school gingen over naar de Huishoudschool. De zuster van de V.G.L.O.-school werd directrice van de Huishoudschool. Het aantal leerlingen zou bijna verdubbelen tot ongeveer 140 á 150. Aan het gemeentebestuur vroeg het bestuur van de huishoudschool om de lokalen van de Josefschool: keuken, theorielokaal en het naailokaal, één lokaal in de oude school en één of twee afgekeurde lokalen van de oude kleuterschool te mogen huren. Er kwamen meer vakken bij: Engels, handarbeid (bv. huis schilderen), biologie en muziek.
Dit onderwijs zou drie jaar gaan duren.
In de jaren ’70 kwam in het gebouw van de vroegere Landbouwhuishoudschool aan de Julianastraat – na een verbouwing – het boekhoudkantoor van de L. T. B. Er waren in 1959 al plannen voor het bouwen van een nieuwe school met tien lokalen en een gymlokaal aan de Verburghlaan (de A. J. van Reststraat was er nog niet). Na wat voorbereidingen werd in 1964/ ‘65 door bouwbedrijf Eshof uit Breda met de bouw van de school begonnen. Het stukadoorswerk werd uitbesteed aan B. Wensveen uit Poeldijk. De school werd in april 1966 in gebruik genomen.
Directeur van de school was de heer Wensveen uit Wassenaar. Hij was een zeer enthousiaste man. Op het eind van de schooljaren kregen de leerlingen allemaal een diploma/ getuigschrift. Iedereen slaagde. De zwakkeren kregen ook een diploma waarop aangetekend stond in welke vakken zij toch goed waren. Er waren geen teleurstellingen wegens niet slagen. Als zij een beroep gekozen hadden, kregen zij ook een aanbeveling mee.
De nieuwe school aan de A.J. van Reststraat. Foto H.A.W
Op deze school gaf men les in een administratieve kant en een verzorgingskant. Je kon er ook een typediploma halen. Koos je voor de verzorgingskant, dan kon je met het diploma naar het M.D.G.O (Middelbaar Dienstverlenend Gezondheidszorg Onderwijs) voor opleiding Ziekenhuisverpleging, Kraamverzorgster, Tandartsassistente e.d.
In de negentiger jaren hield de huishoudschool er mee op. Even werd het gebouw nog verhuurd aan K.M.B.O. Westmaas en ging De Noorderhoek heten. Ook aan het Christelijk Economisch College Beneden Maas werd het schoolgebouw nog verhuurd. Daarna werd de school in 1985 verhuurd aan de Stichting Openbaar Lager onderwijs. In 1996 werd de school in de A.J. van Reststraat afgebroken om plaats te maken voor huizenbouw.
Bron: Poeldijkse straten in woord en beeld, Ton van Lier, WHBP September 2017
