W8 VIOS garage
Deze voormalige stalling van busmaatschappij VIOS is nu een café.
Het gebouw
Het VIOS gebouw is gezichtsbepalend voor het Wateringse Plein.
De architect van dit markante gebouw dat in 1933 werd gebouwd was J.A. Bangert. Het is een ontwerp naar de Amsterdamse School en is geïnspireerd op De Burcht in Den Helder van architect K.L. Kramer. Architect Bangert werd op dit gebouw attent gemaakt door zijn broer, die er als vlootaalmoezenier mee bekend was.
Het bovengedeelte bestaat uit drie woningen die in de VIOS-tijd verhuurd werden aan personeelsleden.
De torentjes hebben geen functie, maar dienen alleen ter versiering, een effect dat een stuk sterker was toen de ranke metalen punten er nog op zaten (zie foto).
Links en rechts van de poort konden bussen worden gestald. Als je de poort door ging, kwam je op een rechthoekig terrein (er was toen nog geen overkapping) met rondom boxen waarin ook bussen gestald werden.
Piet Lipman
De oprichter van het eens grootste busbedrijf van Nederland, was Piet Lipman. Het begon allemaal in 1911 op het Plein met het repareren van fietsen in de smederij van zijn vader. De ondernemende Piet ging zelfs nog een stapje verder en fabriceerde zijn eigen merk fietsen.
In 1913 verhuisde hij met zijn handeltje naar een huis dat achter de smidse stond. Daar had hij voldoende ruimte om zijn zaak uit te breiden.
Maar toen in 1917 het nog grotere huis van zijn overbuurman dokter Switzar vrij kwam, aarzelde Piet geen ogenblik en verkaste nog een keer.
Hij had zijn zaak de welluidende naam VIOS gegeven, dat staat voor Vooruitgang Is Ons Streven. Op den duur kenden de Wateringers hem alleen maar als Piet Vios.
De VIOS fietsen die hij fabriceerde, waren een groot succes. Heel wat mensen uit Wateringen en omgeving reden op een fiets rond van het merk VIOS.
Het bedrijf
Het openbaar vervoer in het Westland werd verzorgd door de WSM door middel van een tramwegennet. Dit net deed Wateringen en Kwintsheul niet aan omdat het voor de gemeente te duur was voorzieningen hiervoor te treffen. Piet Lipman diende een verzoek in bij de gemeente om een “auto-omnibusdienst” van deze twee dorpen naar treinstation Rijswijk te mogen verzorgen. Op 1 juli 1922 was de eerste dienstregeling van VIOS een feit.
Korte tijd later trok hij deze lijn door naar het centrum van Rijswijk en weer later naar het Oranjeplein, vlak bij het Haagse centrum.
Hij trok ook verder het Westland in met zijn lijndiensten en verbond de Westlandse dorpen met Den Haag, Rijswijk en Delft waarbij ook plaatsen als Den Hoorn, Schipluiden, Vlaardingerambacht, Kethel en Abtswoude een verbinding kregen.
De lijndiensten liepen erg goed, maar Piet dacht verder. Zijn motto was immers Vooruitgang Is Ons Streven. Hij kwam op het idee om reisgezelschappen te vervoeren.
Ook dit werd een groot succes en overal in Europa kon men de bekende roomkleurige bussen van VIOS aantreffen. Na korte tijd bestond het wagenpark uit ongeveer 80 bussen.
Er moest meer ruimte komen om zijn bussen te stallen. Hij kocht panden en stukken grond aan en liet de fraaie torentjesgarage bouwen.
VIOS liet zijn eigen bussen bouwen. Er werden chassis gekocht en een carrosseriebouwer zette er de opbouw op. Vervolgens waren de chauffeurs zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van de bussen. Op het terrein waren voor dat doel een werkplaats, een spuiterij, een oliehok, een bandenhok en zelfs een stoffeerderij te vinden.
Per 1 januari 1941 kwam er een eind aan de lijndiensten van VIOS. De Commissie-Van Breen bepaalde dat er per rayon slechts één vervoersbedrijf was toegestaan. De lijndiensten werden door de WSM overgenomen. Een zware klap, maar het touringcarbedrijf bleef behouden.
In de latere oorlogstijd raakte VIOS al zijn bussen kwijt aan de bezetter, al met al 84 stuks.
Na de oorlog probeerde Piet zijn concessie voor de lijndiensten terug te krijgen. Toen dat niet lukte, gebruikte hij al zijn energie voor de heroprichting van het touringcarbedrijf. En dat ging hem bijzonder goed af. Binnen enkele jaren waren zijn tourbussen weer overal te vinden.
In 1973 overleed de oprichter van het bedrijf, maar de naam VIOS leeft nog steeds voort in verschillende bedrijven in de sector.
