H24 Pannenbuurt
In 1911 werd de eerste Westlandse woningbouwvereniging opgericht. Deze heette ‘Algemeen Belang’ en had als doel om woningen te bouwen voor arbeidersgezinnen. In de sterk groeiende tuinbouwsector was namelijk grote behoefte aan nieuwe arbeidskrachten.
Het eerste project van deze vereniging was in 1912 de bouw van de Pannenbuurt, bestaande uit 33 huizen in twee naast elkaar liggende straten. De benodigde grond was aangekocht van het Burgerweeshuis in Den Haag, voor een bedrag van 23 cent per m2. Architect was Adriaan Dessing uit Naaldwijk.
De huur van de woningen was f 1,80 per week. Hoewel het loon toen veelal op slechts 10 gulden per week lag, was de belangstelling groot. Alles was snel verhuurd. De straten (1e en 2e Van Reenenstraat) zijn vernoemd naar de rentmeester van het Burgerweeshuis.
In het begin van de 20e eeuw ging het goed met de tuinbouw. Er was een groeiende behoefte aan arbeidskrachten, maar waar haalde je die vandaan? En waar konden zij wonen? Arend Hoogenboom, een man met veel capaciteiten, was een van de initiatiefnemers tot oprichting van de eerste woningbouwvereniging in het Westland. “In de steden bestonden ze al, waarom niet in Honselersdijk?” was zijn gedachtegang. In de winter van 1911 ontstonden er concrete plannen voor een vereniging die woningen zou moeten bouwen voor uitsluitend arbeidersgezinnen. Op die manier moest men de enorme uitbreiding van de glascultuur zien bij te benen.
In het voorjaar kwam een groep tuinders bijeen om de eerste woningbouwvereniging in de gemeente Naaldwijk op te richten. De vereniging kreeg de naam Algemeen Belang. Al op 18 april 1911 kreeg dit zijn beslag. Vier maanden later kwam de koninklijke goedkeuring af, zodat de Staatscourant van 15 augustus kon melden dat het in kannen en kruiken was. Naast Hoogenboom (voorzitter) nemen ook Willem Scheffers (vicevoorzitter), Jacob F. van der Velden (secretaris) en Hendrik A. de Jong (penningmeester) zitting in het bestuur.
Half februari 1912 maakte de vereniging bekend dat spoedig een plan voor de bouw van twee straten met in totaal 33 woningen langs de Mariëndijk aan de gemeenteraad zou worden voorgelegd. Dit was grond die de woningbouwvereniging kon overnemen van het Burgerweeshuis in Den Haag. De raad ging akkoord met de plannen en stelde een krediet beschikbaar. Het ontwerp van de woningen was van de bekende Naaldwijkse architect A.G.W. (Adriaan) Dessing.
Op 23 april volgde de aanbesteding. De bouw werd gegund aan de plaatselijke aannemer A. van der Meer senior, die het complex voor 55.000 gulden (€ 25.000) ging bouwen. De huur van de huizen werd vastgesteld op f 2,50 per week. De winkelpanden moesten f 5,25 per week opbrengen.
De belangstelling voor deze woningen was zo groot dat niet aan alle aanvragen kon worden voldaan. Het idee om het aantal woningen uit te breiden kreeg geen (raads)steun omdat in een ander deel van het dorp twintig woningen werden gebouwd op particulier initiatief.
De bouw ging voortvarend van start. Al in september werden de eerste acht woningen opgeleverd, en aan het einde van dat jaar waren bijna alle woningen gereed voor bewoning.
Na de aanleg van de twee straten besliste de gemeente in 1913 dat zij de namen 1e Van Reenenstraat en 2e Van Reenenstraat zouden krijgen. Van Reenen was de naam van de rentmeester van het Burgerweeshuis. Het is niet bekend waarom hiervoor gekozen was. Wellicht is de grond voor een vriendenprijs verkocht.
Historische foto Mariëndijk
Historische foto 2e Van Reenenstraat
In de loop der tijden zijn de huizen steeds weer aangepast aan de wensen van de tijd. Zo kwam er in 1921 drinkwater beschikbaar in de huizen en werd in 1934 riolering aangelegd. Dat was mogelijk geworden doordat de gemeente Naaldwijk de twee straten overnam van de woningbouwvereniging, waarmee het openbare wegen werden.
In 1955 werd dan eindelijk de uitbreiding van de wijk gerealiseerd. De beide straten werden naar achter doorgetrokken en er kwam een plein. Door deze uitbreiding werd het wijkje 36 huizen rijker. Ook werden twee bedrijfsruimten gebouwd, in 1958. De sloot achter de huizen bij de 1e Van Reenenstraat werd in 1961 gedempt vanwege de slechte hygiënische omstandigheden in die sloot.
In 1977 vond een grote renovatie plaats. De bewoners werden tijdens de renovatie ondergebracht in grote caravans die in de wijk werden geplaatst. 1e
Caravans als tijdelijke woning tijdens renovatie in 1977
Het hele complex beslaat uit:
Van Reenenstraat 1 t/m 7 en 2 t/m 18
2e Van Reenenstraat 1 t/m 13 en 2 t/m 8
Mariëndijk 14 t/m 30
