N 6 Huize Bijdorp
De voormalige notariswoning en rusthuis van de NH kerk heeft een mooie tuin, een prieel uit 1907 en het hek
Tuin met hek en prieel zijn te bezichtigen onder leiding van de eigenaresse.
Aan de Dijkweg staat een witgepleisterd woonhuis dat in classicistische stijl is opgetrokken. Samen met het prieel en het tuinhek vormt ze een monumentaal complex. In vroeger tijden fungeerde het pand als notariskantoor en bejaardenhuis.
Het grote huis met de vele hoge ramen en de donkergroene zonnerakken is van 1836. In die tijd lag het – net als andere grote woningen van welgestelde burgers – buiten het dorp richting Honselersdijk. Op 7 november 1835 kocht Carel Frederik Donnadieu, “een huisinge gemerkt A nr 98 met verdere daarbij staande getimmerten, erf en daarnaast en achter gelegen tuin of boomgaard, groot 2 bunders, 69 roeden”. Hij liet vervolgens de aanwezige woning slopen en er een aangenaam “Heerenhuis met artsenpraktijk” bouwen, waarschijnlijk op de bestaande fundering. Het verging huisarts Carel niet goed. Ziekte en andere zaken die hem tegen zaten, verplichtte hem zijn functie in 1838 neer te leggen. Hij liet het pand, in Herberg “De Vergulde Valk” te Naaldwijk openbaar verkopen. Het totale onroerend goed werd in drie delen gesplitst, waarbij de woning met de huidige tuin, werd gekocht door Leonardus van der Roer, meester broodbakker te Naaldwijk. Het pand stond een paar jaar leeg, voordat het werd verhuurd aan Mr. Johan Heurnius van Galen, rijksontvanger, en daarna aan Paulus van der Tak, ook rijksontvanger. Hierna vestigde Gerrit Johannes Frederik Tijdeman zich in 1857 als notaris en kocht een jaar later het pand.
Notariswoning van een schilderes
Tijdeman werd opgevolgd door Jan Bikkers, die bijna vijfentwintig jaar notaris van Naaldwijk zou blijven. Op 17 februari 1898 hadden notaris Willem Lagerweij met z’n vrouw Hendrika de Graaff zich ingeschreven in de gemeente Naaldwijk. Vijf dagen later verwerft mejuffrouw Jacoba Antonia de Graaff, kunstschilderes in Rotterdam en zus van Hendrika, het pand en verhuurde het aan haar zwager.
In 1920 verkocht ze éénvijfde deel van het onroerend goed aan Willem en schonk hem het resterende deel. Tijdens een van haar familiebezoeken in de lente van 1931, maakte zij vanuit de achtertuin van Bijdorp een schilderij van de net gebouwde Andrianuskerk. In 1932 verliet zij Rotterdam en ging bij haar zus wonen. Echter niet aan de Dijkweg, maar aan de Zuidweg.
Rusthuis met moestuin
In 1935 verkocht Hendrika de Graaff het huis aan Jan Pieter de Graaff. Hij was predikant en de vertegenwoordiger van de Diaconie van de Nederlands Hervormde Gemeente te Naaldwijk. Het werd een bejaardenhuis. Voor vijftien ouderen en een leidinggevend echtpaar werd er ruimte gemaakt. Zij hadden ook de beschikking over de grote tuin. Tot 1973 zou het als bejaardenhuis functioneren onder de naam Huize Bijdorp. Vervolgens werd het weer particulier bezit en is het terug gerestaureerd naar de oorspronkelijke woonfunctie.
In het afgeplatte schilddak met Tuile du Nordpannen zitten ronde ramen: zogeheten oeils-de-boeufs met zinken mascarons en koperen dakbedekking. Aan de lange zijde heeft het pand zes hoge ramen. Achter de voordeur in de korte gevel bevindt zich een tochtportaal uit 1927 in de Neo-Lodewijk XIV-stijl met daarachter een lange statige gang met marmeren vloer en aan weerzijde houten paneeldeuren. Daaromheen bevinden zich een stijlkamer, een opkamer, woonkamer met kantoor en de keuken. Het interieur van het huis heeft op de begane grond nog een deels intacte indeling met eind negentiende-eeuwse stucplafonds. Naast de keuken is een half-verdiepte kelder met groene en geel/oranje plavuizen en een stookplaats. In de opkamer erboven zitten vaste kasten met ojieflijst.
In de ruime tuin met vijver staat een prieel. Het is in 1907 gebouwd in ambachtelijke traditionele stijl met boomtakvulling. Het open prieel is in 1926 deels dichtgezet. Het verhaal gaat dat het gebouwd is voor een ziek kind dat veel frisse lucht nodig had. Later is het prieel geheel voorzien van puien. Het prieel is in 2016 gerestaureerd waarbij het asbest uit het dak verwijderd is en de rotte delen vervangen zijn. De draagconstructie, boomtakken en de balken met jaartallen zijn behouden gebleven. Een nieuwe verflaag zorgt dat het monumentje weer toekomstbestendig is.
Jolanda Faber
