K21 Boerderij/herenhuis
Het herenhuis ligt aan de Heulweg langs de oude Wateringse Vaart in de Oud Wateringveldsche Polder. Het pand is rechthoekig met twee hoge verdiepingen en een zolder. De voorgevel heeft een symmetrisch opgebouwde lijstgevel met een middengedeelte dat over de volle hoogte naar voren springt ten opzichte van de rest van de gevel. Het is gebouwd met grauwe bakstenen in kruisverband. De hoekpilasters zijn in blokmotief gemetseld. De zijgevels zijn uitgevoerd in ijsselsteen in kruisverband. De voorgevel kent op de begane grond getoogde 6-ruits schuiframen en dubbele paneeldeuren met een 2-ruits bovenlicht. Op de verdieping 4-ruits schuiframen. Het huis heeft een schilddak met gesmoorde, opnieuw verbeterde Hollandse pannen met versiering op de nokhoeken. Achter dit pand ligt het voormalige zomerhuis dat samen met het boenhok, de opkamer en bovenliggende vertrekken een tweede wooneenheid vormt: Heulweg 36a. Het herenhuis is kenmerkend voor het neoclassicisme aan het eind van de negentiende eeuw. Het is een compleet geheel met zomerhuis.
Beschrijving
Bouwman Jan Helderman (her)trouwde op 36‑jarige leeftijd in 1847 te Rijswijk met Maria van Leeuwen. Jan kocht op 3 april 1861 Heulweg 36 en overleed op 25 mei 1865. Maria hertrouwde op 8 mei 1868 met de 44-jarige Johannes van der Valk. In 1873 besloten Jan en Maria een nieuwe boerderij te bouwen naast de bestaande boerderij. De eerste steen werd gelegd door Jan van der Valk op 18 april. Een prachtig herenhuis verrees met een voorhuis en een achterhuis met keuken, dat het zomerhuis werd genoemd. In de zomer werd daar gewoond omdat het koeler was. Aan de noordkant was de opkamer met daaronder de melkkelder.
Achter de boerderij lagen de koeienstal, de dorsvloer, de paardenstal, de wagenschuur, het melkhuis, de hooitas en een karnmolen. In 1880 werd het complex van herenhuis, zomerhuis en schuren verder uitgebreid. Maria van Leeuwen overleed op 27 juni 1889.
Jan Jansz Helderman werd geboren op 29 september 1863 op de oude boerderij. Toen Jan de boerderij ging bestieren, was hij veehouder. Het land van Jan liep van de boerderij aan de Heulweg over de Bovendijk en Middenweg helemaal naar de Zweth. In 1941 verkocht Jan onder andere land ten zuiden van de Bovendijk aan zijn schoonzoon Frans van der Helm. Jan overleed op 83-jarige leeftijd op 25 april 1947. Na het overlijden van Jan bleef zijn weduwe Anna Waaijer daar wonen. Anna kreeg het vruchtgebruik van de woning.
Mien Helderman werd geboren op 8 juni 1918 op de boerderij Heulweg 36. Zij trouwde op 25 juni 1943 in Wateringen met Franciscus Leonardus Cornelis van der Helm en zij gingen in het achterhuis met zomerhuis wonen. Hier kregen zij hun 11 kinderen. Mien bleef zo haar hele leven wonen in het herenhuis, maar nu samen met Frans. Eerst in het achterste gedeelte Heulweg 36a en later, na het overlijden van Anna Waaier, in het voorhuis. In het achterste gedeelte ging toen hun dochter Marry wonen met Gerard Zwinkels. Mien Helderman overleed op 9 maart 2009 en Frans op 3 maart 2018, 98 jaar oud.
In 1983 werden Marry van der Helm en Gerard Zwinkels eigenaar van het achterste gedeelte van het herenhuis, Heulweg 36a, en verwierven zij ook nog een deel van de aanliggende tuin. In 1995 kregen Gerard en Marry de gelegenheid om een deel van het herenhuis Heulweg 36 te kopen en in 2015 het gehele voorhuis. Toen had het herenhuis Heulweg weer één eigenaar. In de periode van 1983 tot heden hebben zij het zomerhuis en hierna het herenhuis verbouwd met oog voor de oude elementen die terug gebracht werden in het herenhuis.
